James Lee Byars – Expositie
· The 5 fabulous is one ·
Curator: Paul Donker Duyvis
FAXX podium voor hedendaagse kunst – Tilburg 2001
Curatorial Projects
Byars is Elephant 1977 Installation
photo Marie Puck Broodthaers Brussel
James Lee Byars: The 5 fabulous is one
Gastcurator Paul Donker Duyvis, tijdelijk actief voor het Tilburgse Centrum voor Beeldende Kunst FAXX, organiseerde een tentoonstelling van de in 1997 in Egypte overleden kunstenaar James Lee Byars.
James Lee Byars (1932-1997)
Performer, filosoof, ontregelaar, sjamaan en beeldend kustenaar.
Byars is bekend van grote tentoonstellingen als de Documenta in Kassel en de Biennale van Venetië. James Lee Byars, geboren in Detroit in 1932, is een raadselachtig kunstenaar die meer bekendheid geniet in Europa dan in zijn geboorteland. Hij studeerde aan de Waye State University, en vertrok in 1958 voor verdere studie naar Japan. Zijn verblijf in Japan beïnvloedde zijn latere werk. Hij maakte evocatieve uitvouwbare sculpturen van papierstroken, sommige tot 300 meter lang, die zorgvuldig ontvouwd werden tijdens zijn publieke optredens. Behalve het gebruik van fragiel materiaal als papier, koos hij fluweel, zijde en goudlamé voor kleding als kunst. Toen hij in 1972 was uitgenodigd voor de Documenta, gaf hij een memorabele performance gekleed in rode zijde, losse Duitse woorden uitsprekend door een gouden megafoon vanaf de top van het Fredericanum in Kassel. Behalve Japan was ook Europa de plaats voor veel van zijn werk en hij bleef daar zijn esthetische belangstelling ontwikkelen. James Lee Byars ging in 1969 voor het eerst naar Europa en werkte met zowel Joseph Beuys als Marcel Broodthaers aan gemeenschappelijke stukken. Byars bleef met papier en kostbare stoffen werken, gemakkelijk wisselend tussen het voorbijgaande en het duurzame, terwijl hij tegelijkertijd investeerde in sculpturale ondernemingen gemaakt van brons, zandsteen, marmer en aangepast antiek meubilair. James Lee Byars heeft zich als kunstenaar gedurende zijn leven aan één thema gewijd: het sublieme, het verhevene, de “volmaakte schoonheid”, zoals hij het zelf formuleerde. Daarbij ging het hem niet om afzonderlijke voorwerpen, maar slechts om een idee. Zo betekende het materiaal goud voor Byars “de meest abstracte mogelijkheid van het verhevene”.
Goud, schreef Byars ooit, is “van een zodanige mate van abstractie, dat het je – wanneer je het artistiek toepast – al op een verheven vlak tegemoet treedt”. Byars’ gouden en stoffen objecten omlijsten in wezen in hun materialiteit het eigenlijke werk. Hij vindt zijn objecten, of laat ze maken, en presenteert ze dan aan ons op een vragende manier: “Wat denk je, bestaan deze dingen echt? Zouden we beter af zijn zonder ze? Hoe worden ze gewaardeerd? Is deze ‘setting’ beter dan de banaliteit waaraan ze overstijgt ? En zo ja, hoe kunnen we aannemen dat we zien wat goed is en wat beter, wat juist is en wat perfect is? En is ‘zien’ wel genoeg?” De implicatie van het werk van Byars is dat we zouden moeten luisteren, bijvoorbeeld naar de onzichtbare vragen die vermoedelijk de lucht rondom zijn werken vullen.
(Paul Donker Duyvis)
James Lee Byars – (Memo) PDD February 17, 2016
Byars is Elephant 1977
Presentatie CD en boekje The Death of James Lee Byars.
Zondag 25 november 2001 tijdens de opening van de tentoonstelling “The 5 fabulous is one” met werk van
James Lee Byars in FAXX in Tilburg, heeft gastcurator Paul Donker Duyvis het eerste exemplaar van de CD
“The death of James Lee Byars” overhandigd aan Marie Puck Broodthaers, galeriehoudster in Brussel en dochter van Marcel Broodthaers, een levenslange vriend van Byars. Op de CD is een monoloog te horen van Thomas McEvilley, die hij op 1 juni 1997, ruim een week na het overlijden van Byars, uitsprak in Venetië. In deze monoloog vertelt McEvilley over de laatste dagen van James Lee Byars in een hotel en in het hospitaal in Cairo. Het begeleidende boekje bevat ruim veertig teksten van Eric Orr over de kunstenaar. In deze “emblemata”, of “vignetten” zoals Orr ze noemt, haalt hij emotionele herinneringen op aan zijn vele bijzondere ervaringen met Byars.
Realisatie: Ulay, André Mesman en Buro Vlasblom & Partners. Verkoopprijs € 75,- .
James Lee Byars FAXX podium voor hedendaagse kunst – Tilburg Van 25 november t/m 24 februari 2002
Paul Donker Duyvis Photography 